ASKERLİK NEDENİYLE İSTİFA

Askerlik nedeniyle işten ayrılmak zorunda kalırsam haklarım nelerdir?

1475 sayılı İş Kanunu’nun kıdem tazminatını düzenleyen 120. maddesinde, muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatı almaya hak kazanacağı belirtilmektedir. TDK’nın “muvazzaf” tanımı, “Silahlı Kuvvetlerde görevli subaylar ile askerlik hizmetini yapan erbaş ve erler” şeklindedir. Kıdem tazminatı alabilmek için işvereninizle en az bir yıl çalışmış olmanız gerekmektedir. Askerlik hizmeti nedeniyle kıdem tazminatı almak isteyen bir kişinin şirkette en az bir yıl çalışmış olması gerekir. İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, bir işçi muvazzaf askerlik görevi için işten ayrılırsa kıdem tazminatına hak kazanabilir, ancak ihbar tazminatına hak kazanamaz. Dolayısıyla, askere gitmeyi tercih eden bir çalışanın iş sözleşmesini işverene önceden bildirimde bulunmaksızın her an feshedebileceği doğrudur.

Nitekim Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2017/11087E sayılı kararında

“İhbar Tazminatı”, belirsiz süreli bir iş sözleşmesini karşı tarafa makul bir süre önceden bildirimde bulunmaksızın veya haklı bir neden göstermeksizin fesheden tarafın ödemesi gereken tazminattır. İhbar tazminatı, iş sözleşmesini fesheden tarafın diğer tarafa ödediği tazminattır. İş sözleşmesinin feshi haklı bir nedene dayanıyorsa, fesheden taraf ihbar tazminatına hak kazanmaz. Madde 14 (Kanun No. 14 (Kanun No. Askerlik hizmeti nedeniyle yapılan fesihlerde işverenin ihbar tazminatı ödeme hakkı yoktur. İşverenler, yukarıda belirtilen nedenlerden herhangi biriyle iş akdini feshetmeleri halinde ihbar tazminatı talep edemezler.

İstifa eden bir işverenin hakları sizi ilgilendirebilir

Yargıtay, çalışanın eğitime gönderilip gönderilmeyeceğini belirlerken, iş akdinin feshinden önceki süreye bakacaktır. Çalışanın önemli bir süre geçtikten sonra askere gitmemesi durumunda, Yargıtay sözleşmeyi ihlal etmiş olabileceği ihtimalini araştıracaktır. Çalışanın askerlik hizmetinden istifa etmesi ve çağrılmadan önce makul bir süre içinde işyerini terk etmesi halinde tazminat almaya hak kazanabilir. İstifa ile celp arasındaki sürenin makul olması gerektiği açıktır. Yargıtay, çalışanın iş sözleşmesini celpten en az 6-7 ay önce feshetmiş olması gerektiğine karar vermiştir. Yargıtay ortalama 3 ila 5 aylık bir süreyi makul görmektedir.

Askerlik sonrası aynı işe geri dönebilir miyim?

4857 sayılı İş Kanunu (4857 sayılı İş Kanunu) askerlik sonrası aynı mesleğe dönüşü düzenlemektedir. Askerlik öncesi yaptığınız işe dönüş 4857 sayılı İş Kanunu ile düzenlenmiştir. 4857 sayılı İş Kanunu askerlik sonrası işe dönüşü düzenlemektedir. 4857. Askerlik hizmeti nedeniyle işlerinden ayrılmak zorunda kalan çalışanların, eski pozisyonlarına dönmek istediklerini işverene bildirmek için iki ay süreleri vardır. İşveren, benzer bir pozisyon mevcutsa çalışanı derhal, değilse mevcut şart ve koşullarda işe almakla yükümlüdür. Eğer işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, çalışana üç aylık maaş tutarında tazminat ödemek zorundadır.

Nitekim Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2015/13446 E., 2016/18518 K. sayılı kararında . Aşağıdaki hususlar belirtilmiştir

“Kapsam, davacının davalı işyerinde ilk olarak 08.12.2005-10.08.2006 tarihleri arasında çalıştığı, bu çalışmasının askerlik nedeniyle sona erdiği, askerlik dönüşü 16.11.2007 tarihinde tekrar çalışmaya başladığı ve bu çalışmasının da 31.12.2009 tarihinde sona erdiği anlaşılmaktadır. Davacının ilk çalışma dönemi askerlik nedeniyle sona erdiğinden kıdem tazminatı hesaplanmalıdır.

Askerlik yapan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?

• 2018 yılında bedelli askerlik sistemi 21 gün olacaktır.

2018’de yürürlüğe giren 7176 sayılı Askerlik Kanunu ile 1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu’na Geçici 55. madde eklenmiştir. Bu madde, belirli bir yaş grubundaki erkeklerin, belirli bir bedel ödemeleri ve 21 günlük temel askerlik eğitimini tamamlamaları şartıyla askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılmalarına olanak tanımaktadır. Geçmişi 1927 yılına dayanan 1111 sayılı Askerlik Kanunu, belirli bir yaş grubundaki erkeklerin belirli bir bedel ödemeleri ve 21 günlük temel eğitimi tamamlamaları halinde askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılmalarına olanak tanımaktadır. Bu hüküm, işçilerin temel askerlik eğitimleri sırasında ücret almalarına izin verdiği kabul edilmektedir. Bu durum çeşitli yorumlara yol açabilmektedir. Örneğin, bedelli askeri personel sadece izinli sayılabilmektedir.

Bir görüşe göre, Kanun’un 14. maddesi, bir işçinin 21 günlük temel eğitim için bile işten ayrılması halinde kıdem tazminatı alacağını belirtmektedir.

İkinci olarak, 21 günlük Temel Askerlik Eğitimi süresince askerlik görevini yapmakta olan ya da ücretsiz izin alanların iş sözleşmelerinin çalıştıkları kurum, işyeri ve kuruluşlar tarafından devam ettirileceği düşünülmektedir. İşten çıkarılmayacaklar ve askerlik sonrası işlerini kaybetmeyecekler.

• Haziran 2019’da Sabit Ücretli Askerlik

Milli Savunma Bakanlığı tarafından kura ile belirlenen katılımcı sayısına göre şartları sağlayan herkes her an bedelli askerlik hizmeti alabilecek. Yeni düzenlemeye göre, Milli Savunma Bakanlığı tarafından belirlenen tutarı ödeyen ve bir ay süreyle temel eğitimi tamamlayan herkes askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak. Bu yeni düzenleme ile 2018 yılı askerlik hizmetine ilişkin önceki düzenleme değiştirilmiştir. Ücretsiz izin verilmemiştir.

Haziran 2019 düzenlemesinde ücretsiz izin kurumu da kaldırılmıştır. Bu tarihten sonra askerlik hizmeti nedeniyle iş akdini fesheden çalışanlar kıdem tazminatı alacaktır.

Fesih bildirimi neleri içermeli ve neleri içerebilir?

Askerlik nedeniyle kıdem tazminatı alabilmek için kişinin askere gideceğini kanıtlaması gerekir. Kurumdan aldığınız “Askerlik Sevk Belgesi “ni fesih bildiriminize ekleyiniz. İşverene hem askere gittiğinize dair yazılı bir bildirim hem de istifa dilekçesi ulaşmalıdır.

Askerlik Nedeniyle İstifa Mektubu Örneği