AYIPLI MAL NEDİR?

Ayıplı mallar söz konusu olduğunda, bunlar ev, arsa vb. gibi taşınır veya taşınmaz mallar olabilir. Yazılım ve ses veya video gibi gayri maddi mallar elektronik ortam oluşturmak için kullanılabilir. Ürün müşteriye teslim edildiği anda ayıplıdır. Bu ayıp, ürünün objektif olarak sahip olması gereken özelliklere uymaması veya sahip olmaması durumunda ortaya çıkar. Tüketici işlemleri için VUK Madde 8-12 uygulanacaktır. Tüketici işlemi niteliğinde olmayan adi satışlarda ise TBK m. 219-231 hükümleri uygulanır. Satışın ticari olarak ifade edildiği ve tarafların tacir olduğu durumlarda TTK’nın 23. maddesinin 1. fıkrasının c bendi hükümleri uygulanır. Bu yazımızda tüketicilerin endişelerine odaklanacağız.

Ayıplı Mal Nedir?

Bir telefon satın alıp eve geldikten sonra arızalı olduğunu fark ederseniz bu ayıplı maldır. Tüketici Kanunu’na göre ilk yapılması gereken satıcının tespit edilmesidir. Satıcı, kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere mesleki veya ticari faaliyeti kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişidir. Öte yandan, mallar alışveriş, tatil veya konut amaçlı taşınmazlar, yazılım, ses ve görüntü gibi somut veya elektronik ortamda açılabilen mallar gibi soyut olabilir. Mallar satıcı tarafından tüketiciye satıldığında, bu mallar kararlaştırılan özelliklerden veya malların objektif olarak sahip olması gereken özelliklerden yoksunsa ayıplı olabilir. Üç tür ayıp vardır: maddi, ekonomik ve yasal. Maddi ayıp, malların fiziksel özelliklerindeki bir kusuru ifade eder. Ekonomik ayıp, maldan beklenen ekonomik getirinin sağlanamamasıdır. Yasal ayıp ise tüketicinin kamu hukukundan doğan haklarını kullanamamasıdır.

Ayıplı mal, ambalajında, etiketinde veya internet sitesinde ya da reklamlarında belirtilen özelliklerden en az birine sahip olmayan maldır. Ayıplı mal, kendisinden beklenen faydayı sağlamayan veya azaltan; maddi, ekonomik veya hukuki açıdan kusurlu olan ya da benzer ürünlerle aynı özelliklere sahip olmayan ürünleri de kapsar. Kararlaştırılan süre içinde teslim edilmeyen veya montajı hatalı yapılan mallar ayıplı olarak kabul edilir. Montajı tüketiciye bırakılan mallarda, hatalı montajın montaj talimatlarındaki yanlışlık veya eksikliklerden kaynaklanması halinde de ayıplı kabul edilebilir. Tüketici Hukukunda üründeki ayıbın esaslı olmaması önemli değildir. Başka bir deyişle, basit ayıplar tüketicinin ürünü ayıplı olarak kabul etmesi için yeterlidir. Ayıp, sözleşmenin kurulması anında veya daha sonra tespit edilebilir. Sözleşmenin kurulduğu anda bariz olan bir ayıp söz konusu ise bu durum sözleşmeye aykırılık olarak değerlendirilemez. Kusurun teslimat sırasında mevcut olması gerekir. Teslimattan sonraki 6 ay içinde ortaya çıkan kusurların teslimat sırasında var olduğu kabul edilir.

Ayıplı Hizmet Nedir?

Bir hizmet, sözleşmede belirtilen süre içinde başlamazsa veya hizmet üzerinde anlaşılan objektif özellikleri karşılamazsa ayıplıdır. Hizmet sağlayıcının internet sitesinde veya reklamlarında belirttiği asgari özellikleri karşılamayan hizmetler ekonomik, maddi veya hukuki ayıplı ayıplı hizmettir.

Ayıplı mallarda satıcının sorumlulukları nelerdir?

İlk olarak, mallar kararlaştırılan özellikleri karşılamamalıdır. Ya da objektif olarak gerekli özellikleri karşılamamalıdır. Bu, 32GB telefonlar üzerinde anlaşılmışken 16GB’lık bir telefonun satılamayacağı anlamına gelir. Çalışan bir telefon olmalıdır. Kusur, telefon teslim edildiğinde mevcut olmalıdır. Teslimat tarihinden itibaren altı ay içinde ortaya çıkan bir kusurun teslimat sırasında mevcut olduğu kabul edilir. Ayıp, tüketici tarafından görülememeli veya tüketicinin ayıbı fark etmesi beklenmemelidir. Ayıp açıkça belli olmamalıdır. Satıcının hafif kusurlu olduğu hallerde sorumsuzluk anlaşması yapılabilir. Ağır ihmal durumunda sorumsuzluk anlaşması yapılması hukuka aykırıdır. Kusurun önemsiz olması halinde sorumsuzluk anlaşması yapılmamalıdır. Bu şartların varlığı halinde satıcı ayıptan sorumludur ve tüketici seçimlik haklarını kullanabilir.

Tüketicinin Seçimlik Hakları Nelerdir?

Malın ayıplı olması durumunda tüketici malı iade edeceğini satıcıya bildirerek sözleşmeyi iptal edebilir. Tüketici malı alıkoyabilir ve ayıp oranında satış bedelinden indirim yapılmasını talep edebilir. Ayıp çok ağır değilse, alıcı, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere ücretsiz onarım isteyebilir. Tüketici, mümkünse ayıplı malın bir benzeriyle değiştirilmesini isteyebilir. Malın ayıplı olması halinde tüketicinin dört seçimlik hakkı vardır. Satıcı bu haklardan birini talep ederse, satıcı alıcının talebine uymak zorundadır. Bu haklara ek olarak tüketici tazminat da talep edebilir. Borçlar Kanunu kendisine bu hakkını kullanabilmesi için gerekli bilgileri sağlayacaktır. Satıcı, kusursuz olduğu ispat edilemediği sürece tazminatla yükümlü olacaktır.

Ayıplı mal bildirim süresi ne kadardır?

Tüketici Hukuku’ndan kaynaklanan bir ayıp durumunda bildirim yükümlülüğü bulunmamaktadır. Genel hükümlere göre, alıcının malı muayene etme ve ayıpları satıcıya bildirme yükümlülüğü vardır. Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca, alıcının malı olayın özel koşullarına göre mümkün olan en kısa sürede muayene etmesi gerekmektedir. Ardından, herhangi bir kusur varsa, belirtilen süre içinde satıcıya bildirmelidir. Süre, özel koşullara göre belirlenir. Alıcı belirtilen süre içinde satıcıya bildirimde bulunmazsa, ürünü satın almayı kabul eder. Tespit edilemeyen bir ayıp durumunda, öngörülen süre içinde bildirim gerekli değildir. Ancak ortaya çıkması halinde derhal satıcıya bildirilmesi gerekir. Ticari satışlarda ise ayıbın belirgin olması halinde iki iş günü içinde satıcıya bildirimde bulunulması gerekir.

Ayıplı mal için nasıl dava açılır?

Satıcının ayıplı maldan sorumluluğu nedeniyle müşterinin talep ettiği seçimlik hakkın satıcı tarafından sağlanmaması halinde dava açılabilir. 2021 yılı için değeri 7.550₺’nin altında olan tüketici uyuşmazlıklarında ilçe tüketici hakem heyeti yetkilidir. Değeri 7.550₺’nin üzerinde ve 11.330₺’nin altında olan tüketici uyuşmazlıklarında il tüketici hakem heyeti yetkilidir. Değeri 11.330₺’nin üzerinde olan tüketici uyuşmazlıklarında ise tüketici mahkemesi yetkilidir. Tüketici mahkemesinin görev alanına giren tüketici uyuşmazlıklarında arabuluculuk zorunludur. Zorunlu arabuluculuk sonunda taraflar anlaşamazsa dava açılabilir.

Ayıplı Mal Davası Nasıl Yazılır?

İSTANBUL ANADOLU TÜKETİCİ MAHKEMESİ

SUÇLU

VEKİLİ :

SANIK

ŞİKAYETKONUSU Şikayet dilekçemizin sunulması ile kastettiğimiz husus aşağıdaki gibidir.

1-) Davalı, müvekkilime 01.06.2020 tarihinde … marka ve … model … renk bir telefon satmıştır. Satın alınan telefonun bedeli dava tarihi itibariyle 17.500₺’dir

2-) Arama yapıldığında telefondan ses gelmiyordu.

3-) Müvekkilim satıcı ile iletişime geçmiş ve satıcı kendisine ürünün ayıplı olduğunu bildirmiştir.

4-) Müvekkilimin satın aldığı telefon gerekli özelliklere sahip değildi ve bu nedenle telefondan beklediği faydayı sağlamayacaktı.

5-) Satıcıdan ürünün benzer ancak ayıplı olmayan bir ürünle değiştirilmesi talep edilmiştir. Bu talep reddedilmiş ve dava açılmıştır.

Yasal Dayanak : Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun da dahil olmak üzere ilgili diğer mevzuat

YASAL DELİL Fatura, uzman

SONUÇ VE TALEP: Özetlediğim ve açıkladığım nedenlerle: Ayıplı ürünlerin ayıpsız benzerleri ile değiştirilmesine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini Sayın Mahkemenizden saygılarımla arz ve talep ederim.12.11.2020

Kusurlu ürünler için zamanaşımı süresi nedir?

Kusurun açık veya gizli olduğu durumlarda, zamanaşımı süresi teslimat tarihinden itibaren iki yıldır. Bu süre sözleşme ile uzatılabilir. Konut veya tatil amaçlı mülkler, kusur durumunda 5 yıllık bir zaman aşımı süresine tabidir. Bu süreler ihtiyari taleplerin kullanılması için de geçerlidir. Borçlar Kanunu’nun genel hükümleri uyarınca, ihmalden kaynaklanan zararlar için zamanaşımı süresi 10 yıldır. İkinci el satışlarda sorumluluk süresi bir yıldır. İkinci el konut veya tatil evleri söz konusu olduğunda sorumluluk süresi 3 yıldır. Kusur gizlenmişse veya ağır ihmal söz konusuysa, zaman aşımı süresi geçerli değildir.