Türk hukuku, doğumdan önceki ve sonraki dönemi kapsayan annelik iznini (doğum izni olarak da adlandırılır) düzenlemektedir. Kanun, anne, çocuk ve hamile çalışan arasındaki ilişkiyi korumayı esas almaktadır. Bu bağlamda annelik hamilelik, doğum ve doğum sonrası evreleri kapsamaktadır. Yaşamın bu üç evresi kanunla koruma altına alınmıştır. Anayasa ve İş Kanunu, kadınların istihdamı, izinleri ve dinlenmelerine ilişkin temel düzenlemeleri tanımlamaktadır. Anayasaya göre, çalışma koşulları veya dinlenme hakları bakımından kadın ve erkek arasındaki kabul edilebilir farklılıklar eşitlik ilkesine aykırı değildir. Doğum izni de bu kategoride yer almaktadır. İş Kanunu kapsamı dışında kalan çalışan kadınlar da kanundan yararlanabilirler. Yasanın ne dediğinin bir önemi yoktur, çünkü iş sözleşmesi olan her çalışan bu izni kullanabilir.
Analık ücreti ne zaman başlar?
Türk yasalarına göre analık süresi doğumdan sekiz hafta önce başlar. Bu süre, çalışanın sağlık durumunun iyi olması veya işin gerektirmesi halinde doktor tarafından uzatılabilir. İşveren koruma süresini kısaltamaz. Talep etmesi ve doktorun çalışmasının sağlığına zarar vermeyeceğini belirten bir rapor imzalaması halinde, hamile bir çalışan doğum tarihinden 3 hafta öncesine kadar çalışabilir. Kadınlar doğumdan sonraki üç hafta içinde çalışmayı taahhüt etmiş olsalar bile çalışmayı reddedebilirler.
Doğum izni kaç gündür?
Daha önce de belirttiğimiz gibi, doğumdan önceki 8 haftalık dönem doğum izni kapsamındadır. Çocuğun doğumunu takip eden 8 hafta da izne dahildir. Dolayısıyla 16 haftalık annelik süresi esasen 16 haftadır. Çalışanın doğum izni süresi 112 gündür. Sürelerin azaltılması mümkün değildir. Eğer bir kadın çocuğunun doğumundan önce üç haftaya kadar çalışmışsa, bu süreyi sekiz haftalık doğum sonrası iznine ekleyebilir. Bu, kadın çalışanın sahip olduğu bir haktır. Bu süre, kadının izinli olduğu süreye eklenmez. Annelik izinleri tam olarak kullanılmalıdır.
Doğum izni nasıl işliyor?
Doğumdan önceki 8 haftalık süre bebek doğduğunda sona erer. Kalan süre, tahmini doğum tarihinden önce kullanılamayan süreler (erken doğum) eklenerek artırılabilir. Bu süreler ancak doktor raporu ile belirlenebilir. Bir başka olasılık da tahmini doğum tarihinden sonra gerçekleşen doğumdur. Bu durumda, çalışanın geç doğum yapmasına neden olan sağlık durumu ne olursa olsun, doğum sonrası dönem değişmeden kalmalıdır. Çocuğun doğduktan kısa bir süre sonra ölmesi veya ölü doğması mümkündür. Bu durumda, doğum sonrası dönemin kesintiye uğramaması gerektiği savunulabilir. Annelik izni sadece çocuğu korumaz. Bir kadın sağlıklı bir şekilde doğum yapmış olsa da, zihin ve beden sağlığı ve iyileşmesi göz önünde bulundurulmalıdır. Düşük durumunda, doğum gerçekleşmediği için doğum sonrası izin ve doğum sonrası dönem geçerli değildir.
Çoğul gebelik izni ne kadar sürer?
Birden fazla hamileliğiniz varsa, doğum tarihinizden önceki 8 haftalık süreye 2 hafta eklenecektir. Bu durumda annelik izinlerinin toplam süresi 18 haftadır. Annelik izninin toplam süresi 18 hafta olup, bu süreye doğumdan önceki 10 hafta ve doğumdan sonraki sekiz hafta dahildir. İkiden fazla çocuk olması durumunda doğum izinlerinin süresi değişmez. Birden fazla çocuk bekleyen bir kadın, talep etmesi ve çalışmasında sakınca olmadığına dair onaylı bir sağlık raporu olması halinde, doğumdan önceki üç hafta boyunca çalışmaya devam edebilir. Doğum sonrası maksimum izin süresi 15 hafta olup, bu sürenin sonunda ekstra bir süre daha bulunmaktadır.
Devlet memurları ve öğretmenler için doğum izni süreleri nasıl farklıdır?
Kadın memurların farklı izin hakları yoktur. Devlet memurları 8 haftalık doğum izni konusunda aynı hakka sahiptir. Bu hak, doğumdan 3 hafta öncesine kadar talep üzerine işe dönme ve doğum sonrası döneme süre ekleme hakkını da içermektedir. Öğretmenler de benzer bir izne sahiptir.
Devlet memurlarının süt izni nasıl hesaplanır?
6111 sayılı Kanun’da. Kadın memurun ilk altı ay için üç saat, sonraki altı ay için 1,5 saat izin hakkı vardır.
Annenin ölümü veya doğumu halinde babanın doğum izni hakkı var mıdır?
Annenin hamilelik, doğum veya doğum sonrası izni sırasında vefat etmesi halinde baba doğum izni talep edebilir. Babalar, annenin izin alamadığı süre kadar izin alabilirler. Bu hak yalnızca vefat eden kadın doğum iznindeyse kullanılabilir. Annenin çocuk doğmadan önce ölmesi halinde bu haktan yararlanılamaz.
Hamilelik iznimi evlat edinmek için kullanabilir miyim?
Doğum izinlerine ilişkin kanunda yer alan hükümlere göre, çocuğu evlat edinen veya üç yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinen eş 8 hafta izin kullanabilir. Bu süre doğum anında başlar.
Annelik izni sona erdiğinde ne olur?
Kadın çalışan, izin sürelerinin sonunda işine geri dönmelidir. İşe dönmek için çalışanın emzirmeye engel bir durum olmadığını belirten bir sağlık raporuna ihtiyacı vardır. Çalışan doğumdan sonra işe iade talebinde bulunabilir. İşveren, çalışanı aynı işte veya eşdeğer bir işte tekrar işe almak zorundadır.
Annelik izni ne kadardır?
Ücretli izin 8 hafta uzunluğundadır ve çoğul doğumlar için ek 2 haftalık izin içerir. Bu süre zarfında, doğum iznindeki çalışanlara tam ödeme yapılır. Yıl içinde daha sonraki dönemler için ücretsiz izin talep edilebilir.
Annelik Raporu Ödemesi Ne Zaman Gerçekleşir?
Doğum nedeniyle geçici iş göremezliğe uğrayan işçiye SGK tarafından Doğum Yardımı tutarı ödenir. Doğum yardımı, tek hamilelik durumunda 112 gün, çoğul hamilelik durumunda ise 126 gün üzerinden hesaplanır. Yardım çalışanın PTT hesabına yatırılır. Doğum raporu, işverenin doğumu SGK’ya bildirmesinden 15 iş günü sonra ödenir.
Süt İzinleri Nasıl Kullanılır?
Doğumdan sonra bebeğini emzirmesi gereken çalışan anneler için süt izni kullanılabilir. Kadın çalışan doğum yaptıktan sonra çocuğu bir yaşına gelene kadar her gün 1,5 saate kadar süt izni kullanabilir. İzin süresini ve zamanını çalışan kendisi belirler. Çalışan bu süreyi bir iş günündeki saat sayısını hesaplamak için kullanabilir. Bu hak, İş Kanunu kapsamında olmayan kadınlar için geçerlidir.
Doğumdan sonra ücretsiz izin süresi ne kadardır?
Kadın çalışan, doğum izninden sonra altı aya kadar ücretsiz izin talep edebilir. Ücretsiz izin, 3 yaşından küçük bir çocuğu evlat edinen eşler veya evlat edinen ebeveynler için geçerlidir. Hamilelik döneminden sonra talep edilen bu ücretsiz izin, yıllık izin süresinin hesaplanmasında dikkate alınmaz.
Babalık izni kaç gündür?
Eşi doğum yaptıktan sonra babanın babalık izni kullanma hakkı vardır. Bu izin babanın bir hakkıdır. Bu ücretli izin mazeret izni olarak düzenlenmiştir. Baba çalışıyorsa ve eşi doğum yapmışsa bu izin 5 gündür. Memur baba izninin on güne kadar uzatılmasını talep edebilir. Üç yaşından küçük bir çocuğu evlat edinmek, çalışana üç gün ücretli mazeret izni hakkı verir.
+ There are no comments
Add yours