İPOTEK NEDİR?

İpotek nedir?

İpotek, bir borcun ödenmesinin teminatı olarak alacaklı lehine tapu siciline tescil edilen belgelerdir. Borç ve ticari ilişkilerin yoğun olduğu ve yüksek meblağların söz konusu olduğu bir bağlamda, alacaklının alacağını güvence altına alma hakkı önem kazanmaktadır. İpotek, alacaklıya alacaklarını güvence altına alma hakkı veren bir tür gayrimenkul rehnidir.

İpotek nedir?

İpotek, senet ve ipotekli borç senedi, taşınmaz mallar üzerinde kurulabilecek üç ana rehin türüdür. Bunlar sınırlı sayıdadır. Bu makalede sadece ipotekten bahsedilecektir. Gayrimenkul rehinlerini tartıştığımızda ipotek bilgilerini vereceğiz. Alacaklı, borçlunun ödeme yapmaması durumunda ipotek kullanarak alacağını tahsil edebilecektir. İpotek, para ile ölçülebildiği sürece her türlü alacak için kullanılabilir. İpotek, belirli bir edimi yerine getirmeme yükümlülüğünü de içerebilir. Alacak, mevcut bir alacak olabileceği gibi yakın zamanda gerçekleşecek bir alacak da olabilir. Alacağın gerçekleşmiş veya gerçekleşmesi beklenen bir alacak olmasına bakılmaksızın, teminat tutarı her zaman Türk Lirası cinsinden gösterilecektir. Kıymetli evraktan doğan borçlar için taşınır mal da rehnedilebilir. Gayrimenkul rehninin sahibinin borçlu ile aynı olması gerekmez. Başkasının borcunu ödemek için gayrimenkul rehni verebilirsiniz.

İpoteğin sahip olduğu bazı özellikler nelerdir?

• Bireysel bir alacağın korunması amacıyla kullanılabilen yasal bir haktır. Bu bağlamda asıl alacağın bir türevidir. Tek bir işlemde, ipotek ve alacaklar birbirine bağlıdır. İpotek de asıl alacağa bağlıdır. İpotek feshedilse bile asıl alacak varlığını sürdürmeye devam eder. Asıl alacağın sona ermesi halinde ipotek otomatik olarak iptal olmaz. Alacaklılar ya fesih davası açabilir ya da mahkeme kararı alabilirler. Kanun, asıl alacağın yokluğunda ipotek tescilini yasaklamıştır. İpotek ve alacak ayrı ayrı devredilemez.
• Borcun anaparasından şahsen sorumlu olan kişi, taşınmaz mallarını rehin vermek zorunda değildir. Bir kişinin bir alacaklıya karşı şahsi sorumluluğunun, kişinin aynı alacaklıya karşı malvarlığına dayalı sorumluluğundan farklı olma ihtimali vardır. Borçlu ödeme yapmazsa, alacaklı ipoteğin paraya çevrilmesi için başvurabilir. Borçlu şahsen sorumlu ise iflas başvurusunda bulunamaz. Bir mal sahibi şahsen sorumlu olmasa bile, borçlunun ödeme yapmaması durumunda haczi durdurabilir. Bu senaryoda, mülk sahibi alacaklının halefidir. İpotekler iptal edilmez, ancak askıya alınır. Asıl borçlu borcunu ödedikten sonra kendisine borçlu olunan alacaklar üzerinde hak sahibi olan mal sahibi mülkün mülkiyetini devretse bile ipotek devam edecektir.
• Taşınmaz üzerinde ipotek bulunan yeni malik, taşınmazın mülkiyetini ve taşınmaz üzerindeki hakkını muhafaza eder. Bir taşınmaz satılmış olsa bile, asıl borç veren hala bundan sorumludur. İpotekli bir taşınmazın devri ile taşınmaza ilişkin sorumluluk kişisel sorumluluktan ayrı hale gelir.

İpotek lehtarı nedir?

Lehtar terimi, hukuki anlamda, çek veya sigorta poliçesi gibi kıymetli evrakın içerdiği belge veya ilişkiden yararlanma hakkına sahip olan kişiyi ifade etmek için kullanılır. İpotek söz konusu olduğunda lehtar, rehinli taşınmazdan menfaat sağlayan ve alacağı teminat altına alınan kişi olacaktır.

İpotek lehtarı nedir?

İpotek lehtarı, alacağını almak için kurulan taşınmaz rehni ilişkisinin alacaklısıdır. Bu bağlamda ipotek lehtarı aynı zamanda alacağı almak için kurulan taşınmaz rehni ilişkisindeki alacaklıdır.

İpotek nasıl kurulur?

İpotekler tescilli ve tescilsiz olmak üzere ikiye ayrılır. İki ana ipotek türü vardır:

• Borç sahibi ve alacaklı bir sözleşme imzalayabilir. Basit bir anlaşma değil, resmi bir sözleşme kullanılmalıdır. İpoteğin özelliklerini değiştirebilecek veya daha kötü hale getirebilecek tüm işlemler aynı resmi gereklilikleri karşılamalıdır. Bu sözleşme Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından tescil edilecektir.
• Bu durumda, taşınmaz mal ipoteği her iki tarafın rızasına gerek olmaksızın tapu siciline tescil edilir. Bu durumda taraflar anlaşmamış olsalar bile ipotek tapu siciline tescil edilir. İpotekten yararlanacak olan kişi bu hakkının tapuya tescil edilmesini talep edebilir. Kanunlar, üstün hak sahibi veya maliki, bir binanın sahibi veya maliki, hissedarlar, alacaklılar, kat malikleri ve diğerleri gibi belirli kişilerin alacaklarını güvence altına almak için tek taraflı ipotek oluşturmalarına izin veren özel hükümler içerir.
• Taşınmazı ipotek etme yasal hakkına sahip olan alacaklı, mal sahibi tarafından kabul edilmese veya muvafakat etmese bile mahkemeden bunun yapılmasını talep edebilir. Mahkeme, durumun gerektirmesi halinde ipoteği de kaldırabilir.

İpotek Sözleşmesi Nasıl Kurulur?

İpotek tesis edilmiş ise teminat altına alınan alacağın miktarı talep edilebilir. Miktar bilindiğinde ipotek anapara ipoteği olarak adlandırılır. Teminat altına alınan alacağın miktarı bilinmiyorsa üst sınır ipoteği olarak adlandırılır. Taraflar rehin ilişkisini tanımlamak için bir sözleşme yaparlar. Bu sözleşmenin geçerlilik kazanabilmesi için Tapu Sicil Müdürlüğü nezdinde imzalanması gerekmektedir.

Örnek bir kredi sözleşmesinde neler var?

Genel olarak taşınmazın ait olduğu Tapu Sicil Müdürlüğü’ne yapılan talep üzerine düzenlenen sözleşmede alacaklı, borçlu ve teminat altına alınacak kısma ilişkin bilgiler yer alacaktır. Sözleşmede gayrimenkul bilgileri verilir ve imzalanır.

Tapu Sorgulama Nasıl Yapılır

Tapu ipoteği almak istiyorsanız, tapu sicil müdürlüğüne başvurun. İnternet hizmetlerinden de yararlanabilirsiniz.

Konut kredisi nasıl iptal edilir?

İpoteğinizi birkaç şekilde sonlandırabilirsiniz.

• Herhangi bir nedenden dolayı orijinal talebin iptali
• Alacaklının Alacağından Feragat Etmesi
• Mobil mülkün tahrip edilmesi
• Mahkeme kararı
• Kamulaştırma
• Son kullanma tarihi ve belirli felaket olaylarının meydana gelmesi
• İpotek, borçlunun ifa etmemesi durumunda da iptal edilebilir.

Genel olarak, bir alacaklının ipoteği kaldırabilmesinin tek yolu, bunu tek taraflı olarak talep etmesidir. Gayrimenkul sahibinin rızasını almak gerekli değildir. İpotekler, zamanaşımı veya mülkün tahrip edilmesi gibi çeşitli nedenlerle iptal edilebilir. Alacaklı reddederse mahkeme borcu iptal edebilir.