Miras bırakan ve müstakbel mirasçı mirastan feragat sözleşmesi imzalar. Bu anlaşma, gelecekte bir miras hakkının tanınacağına dair herhangi bir beklentiyi reddetmeyi amaçlamaktadır. Bu anlaşmaya Mirastan Feragat Anlaşması da denilebilir. Feragat, miras haklarının kullanılacağı beklentisine dayanmaktadır. Miras ve mirasçılık hakkı ancak mirasçının ölümü ile doğar. Mirastan feragat sözleşmesini imzalayan mirasçı, miras hakkını değil, sadece beklentisini kaybedecektir.
Mirastan feragat birçok somut nedene hizmet ettiği gibi soyut nedenlere de hizmet etmektedir. Ülkemizde özellikle ikinci evliliklerde mirasçı, önceki ilişkilerinden olan çocukları korumak amacıyla miras sözleşmesinden feragat edebilmektedir. Mirasçı daha fazla tasarruf özgürlüğüne sahip olmak için saklı paylı miras sistemini genişletmek de isteyebilir. Örneğin, mirasçı kendisine destek olan ve yardım eden bir çocuğa daha büyük bir miras vermeye karar verebilir. Bu, bir feragatname imzalayarak yapılabilir. Çünkü mirastan feragat, mirasçı ile saklı paylı mirasçı arasında imzalanır. Feragatnamenin hüküm ve koşullarını belirleyen taraflar bunlardır.
Türk Medeni Kanunu’nun 528. maddesine göre “feragat”, aile mirasından vazgeçme olarak tanımlanmaktadır. Bu tanım şu şekildedir: “Mirasçı, mirastan feragat edenle ivazsız veya ivazlı bir sözleşme yapabilir.” Mirastan feragat eden kişi artık mirasçı değildir. Mirastan feragat ancak bir miras sözleşmesi şeklinde yapılırsa geçerlidir. Miras sözleşmelerinin geçerli olabilmesi için vasiyetname şeklinde yazılması gerekir. İki tanık ve resmi memur huzurunda taraflar sözleşmeyi imzalar. Böylece feragat sözleşmesi kurulmuş olur. Vasiyetname hakkında daha fazla bilgi için lütfen yazımızı okuyunuz.
Mirastan feragat sözleşmelerinin birkaç türü vardır. Türk Medeni Kanunu’nun 528. maddesi uyarınca feragat bir ivaz karşılığında (veya ivazsız) yapılabilir. Farklı hukuki sonuçlara sahip oldukları için her birini ayrı ayrı değerlendirmek önemlidir.
Mirastan feragatin farklı türleri nelerdir?
Feragat ivazlı veya ivazsız olarak yapılabilir.
- İvazlı Feragat Sözleşmesi
Quid-pro-quo feragat sözleşmesinde mirasçı, hayatta iken kendisine ödeme yapılmışsa mirasından vazgeçer. Ödeme genellikle nakit bir meblağ veya başka bir taşınır varlıktır. Mirasçı bu borçlardan sorumludur. Mirasçı, miras bırakana tazminat ödemek zorundadır. Miras bırakanın altsoyu bundan etkilenir. Bu feragat anlaşması çocukları ve onların altsoylarını da etkiler. Bu anlaşma hem çocukları hem de ebeveynlerini etkiler. Taraflar sözleşme özgürlüğü bağlamında farklı hükümler öngörmekte serbesttirler.
Nitekim Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 2014/18198 E. & 2014/17271K sayılı kararında da bu yönde karar verilmiştir: Mülkiyet kaybı feragatin sonucudur TMK 528. Madde 2. fıkra 3. bendinde şöyle denmektedir: “” Bu konular hakkında daha fazla bilgi edinin: Sözleşmede aksi belirtilmedikçe mirasçılar hakkında da aynı kurallar uygulanır. Hükmü gereğince mirastan feragat edildiğinde miras paylarının diğer mirasçılara ne şekilde intikal edeceğinin kararda belirtilmesi gerekmektedir. Sözlerinin kendi adına konuşmasına izin verdi.
- Karşılıklılık olmaksızın feragat
Feragat sözleşmesi: Müstakbel mirasçının, mirasçı tazminat almadan miras hakkından feragat ettiği bir sözleşmedir. Mirasçı sözleşmeyle bağlı değildir ve sadece bunu kabul eder. Miras hakkından feragat eden mirasçılar herhangi bir menfaat elde etmezler.
Mirastan feragat etmenin etkileri nelerdir?
Mirasçı, mirastan feragat etmek için mirasçı ile bir sözleşme ile bağlıdır. Mirastan feragatin alacaklılar ve mirasçılar için yasal sonuçları vardır.
A. Mirasçılar için ciddi sonuçları vardır
Mirasçı karşılıksız veya karşılıkla mirastan feragat edebilir. Ancak uygulamada bu durum karşılıklıdır. Mirasçının tereke ile ilişkisi, geçerli bir feragat sözleşmesi imzalandığında sona erer. Mirastan feragat eden mirasçı artık mirasçı olarak kabul edilmez. Bu durumda miras, mirastan feragat eden mirasçıdan önce ölmüş gibi işlem görür. Türk Medeni Kanunu Madde 565, mirasçıların dikkate alınmasını aşağıdaki şekilde tanımlamaktadır: “Mirasın tasfiyesi amacıyla ölümden önce yapılan kazandırmalar”. Kullanılan ifadeden de anlaşılacağı üzere bu durumda feragat eden ileride oluşabilecek mirası almaya hak kazanmaktadır. Alınan tazminatın gelecekteki saklı payından daha az olması mirasçıyı ilgilendirmez. Mirastan feragat eden çocuk, alınan tazminatın saklı payından düşük olması halinde itiraz hakkına sahip değildir. Mirasçının mirasçı olmasını engelleyen koşullar gerçekleşmişse, mirasçı parayı talep edemeyecektir.
Bir feragat sözleşmesinin mirasçıları etkileyip etkilemediğini belirlemek için ivazlı feragat sözleşmesi ile ivazsız feragat sözleşmesini birbirinden ayırmak gerekir. Türk Medeni Kanunu’nun 528. maddesine göre, sözleşmede aksi belirtilmedikçe, ivazlı feragatten altsoy etkilenecektir . Feragatin altsoyu da etkilediğine dikkat etmek önemlidir. Bu durum mirastan feragat sözleşmesinde açıkça görülmektedir. Mirastan feragat edildiğinde, mirasçıların altsoyları miras almaya uygun değildir. Sözleşmede aksi belirtilmedikçe, feragat ivazsız olarak yapılmışsa mirasçılar bundan etkilenmez. Mirastan feragat edenin miras payı altsoyuna geçer. Miras, mirastan feragat edenlerin altsoylarına geçer.
Sözleşmede feragat eden çocuk yerine bir veya birden fazla kişi mirasçı olarak gösterilebilir. Feragat edenin payı, feragat eden kişiye devredilir. Bu kişiler mirastan yoksunluk veya ölüm nedeniyle miras alamazlarsa feragat geçersiz olur. Feragat eden kişi artık mirasçıdır.
B. Miras alacaklıları: sonuçları
Mirasa sadece varlıklar (para, gayrimenkul veya araba gibi) değil, aynı zamanda borçlar da dahildir. …)). Miras bırakan ile feragat sözleşmesi imzalayan mirasçı, terekenin yapmış olduğu borçlardan sorumlu değildir. Mirasın açılması halinde mirasçı, malvarlığını aşsa bile tereke borçlarından sorumlu olmayacaktır. Ancak bu durumda mirasçının alacaklılarının zarar görme riski vardır. Bu gibi durumlardan kaçınmak için yasa koyucu, mirastan feragat eden ve bunun için tazminat alan bir mirasçının mirasçılarının, şu anda sahip oldukları miktarla orantılı olarak faydaları kendilerine iade etmeleri gerektiğini öngörmüştür. İvazlı feragat durumunda kişi, feragat nedeniyle mirasbırakanın alacaklılarına karşı sorumludur. İvazsız feragat ise herhangi bir sorumluluk doğurmaz.
Mirasçıların alacaklılarının alacaklarını alabilmeleri için belirli şartlara uymaları gerekmektedir. Bunlar
- Bir kişi öldüğünde borçları terekesinin değerinden daha fazladır. Kişi borçlarını ödeyemez.
- Mirastan feragat etmemiş olan diğer mirasçılar bu borçları ödememiştir.
- Mirasın açılması için feragat eden mirasçının ölümünden önceki beş yıl içinde para almış olması gerekir.
Feragatname imzalandıktan sonra geri alınması mümkün müdür?
- Mirasçıların sözleşmeden dönme hakkı
Feragat sözleşmesinin bir parçası olan mirasçı sözleşmeyi iptal edebilir. Feragat sözleşmesini iptal etmek için miras sözleşmesini düzenleyen kurallara uymanız gerekir. Mirasçı, bir miras sözleşmesinin imzalanmasının ardından, sözleşmede adı geçen bir kişinin veya bir mülkü alan bir kişinin kendilerine karşı yoksun bırakma gerekçesi oluşturan eylemlerde bulunması durumunda, sözleşmeyi tek taraflı olarak iptal etme hakkına sahiptir. Mirasçı, kanunda belirtilen herhangi bir yolla sözleşmeyi tek taraflı olarak iptal edebilir. Bu durumda mirasçının miras sözleşmelerini iptal etme yükümlülüğü yoktur.
- Mirastan dönme hakkı kullanılarak sözleşmeler iptal edilebilir
Miras haklarından feragat etmiş ve miraslararası hizmete hak kazanmış mirasçı tarafından talep edilebilirler. Mirastan feragat sözleşmesi, mirasbırakanın bu sözleşmeye uygun olarak miraslararası hizmetlerin yerine getirilmesini ve garanti edilmesini talep etmesine izin verir. Ancak mirasçı, talep ettiği edimleri alamazsa sözleşmeyi iptal edebilir. Bu kural bedelsiz olarak yapılan feragat sözleşmeleri için de geçerlidir. İvaz, bir edim yükümlülüğüdür. Mirasçı ifada bulunmazsa mirastan feragat eden sözleşmeyi iptal edebilir. Türk Medeni Kanunu’nun 547. maddesine göre olan budur. Beyan mirasçıya verilir.
Bir feragat sözleşmesinde, yasal mirasçılar feragat edene ödenen tazminatın saklı paylarına karşılık gelmediğini düşünürlerse tazminat hakkına sahiptirler. Kanun, bir mirasçının mirastan vazgeçmeyi veya tazminat ödemeyi seçebileceğini belirtmektedir. Mirasçı, saklı pay şeklinde bir tazminat alabilir veya mirasçı, feragat sonucunda aldığı miktarı iade edebilir.
Mirastan Feragat Sözleşmesinin İptali Davası
Mirastan feragat sözleşmesi, mirasbırakanın ehliyetsiz olması, sözleşmenin resmi şartlarına uymaması, iradesinin sakat olması veya kanuna aykırı olması halinde iptal edilebilir. Bu davanın, tasarrufun iptalinde menfaati olan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılması gerekir. Bir mirasçının ölümünden sonra, ilgili kişi iptal davası açma hakkını kullanabilir. Ancak bunu iptal sebebini öğrendikten sonra bir yıl içinde yapmalıdır. Bu bir yıllık süre hak düşürücü süredir. İptal davasına mirasçının en son ikamet ettiği yer mahkemesi bakacaktır. Muvazaa, zihinsel kayıt veya şaka varsa, feragat sözleşmesi geçersiz olacaktır.
+ There are no comments
Add yours