Mobbing nedir? Bu, müşterilerimizden her zaman duyduğumuz bir soru. Bu kavram hepimize tanıdık geliyor. Hepimiz işyerinde mobbing mağduru olmuşuzdur. Gerçekte mobbing hakkında ne biliyoruz? Örneğin, iş yerimizde mobbing gerçekleşirse ne yapabiliriz? Hangi haklara sahibiz? Mobbing kavramının üç tarafı vardır: mağdur, zorba ve tanık. Mobbingin ilk kurbanı mağdurdur. Zorbalar ya da saldırganlar mobbing yapan kişilerdir. Mobbinge katılmayan ancak ses çıkarmadan gözlemleyen çalışanlara ise tanık denir.
Mobbing, işyerinde hedef alınan kişi ya da kişilere yönelik çok uzun süre devam eden kasıtlı ya da kötü niyetli davranışlar olabilir. Çalışanların moralini bozabilir ve motivasyonlarını düşürebilir. Bu makale mobbing ile ilgili sorularınızı yanıtlamayı amaçlamaktadır. Haklarınızı korumak için bir iş avukatından tavsiye almalısınız. Lütfen bu konudaki sorularınızı aşağıdaki formu kullanarak iletiniz.
Mobbing nedir
Mobbing eylemi, bir bireye yönelik psikolojik taciz, şiddet içeren davranış veya düşmanca davranış olarak tanımlanabilir. Bir işyerinde bir veya daha fazla kişi başka bir kişiye mobbing uygulayabilir. davranışlar. Mobbing nedir? Bu kısa bir cevaptır. Hem Borçlar Kanunu hem de İş Kanunu bu konuyu ele almaktadır.
Ne tür mobbingler vardır?
İşyerinde mobbing iki şekilde olabilir. Birinci tür mobbing, çalışanlar aynı seviyede olduklarında ve benzer bir işlevsel ilişkiyi paylaştıklarında ortaya çıkar. Bu tür davranışlar daha çok eşit statüde olan ve rekabet içinde olan kişiler arasında yaygındır.
İkincisi, dikey mobbingdir. Bu, ülkemizde en yaygın görülen mobbing türüdür. Hiyerarşide yukarıdan aşağıya doğru olabileceği gibi tam tersi de olabilir. Örneğin bir amir, müdür vb. Bu durum, daha yüksek bir pozisyonda bulunan bir kişinin, pozisyonunun verdiği yetkiyi kötüye kullanarak kendisinden daha düşük pozisyonda bulunan bir kişiye zarar vermesi halinde ortaya çıkar.
Tersine mobbingde (aşağıdan yukarıya olarak da adlandırılır) alt pozisyondakiler bir araya gelir ve üstlerinin otoritesine meydan okur. Bu tür zorbalıkta birden fazla zorba vardır. Bu durumda astlar dışlayıcı ve sabotajcı teknikler kullanırlar. Üstlerinin emirlerini hiçe sayar ve onlara karşı yanlış raporlar yayarlar. Bu, üstlerinin kötü görünmesini sağlamak için yapılır. Bu bir anlamda, emirleri yerine getirmekle yükümlü olan amirin işine layık olmadığını söylemektir.
Mobbing örneklerinden bazıları nelerdir?
Mobbing genellikle bir zorbanın zorbalık davranışının sonucudur. Zorba, mobbing uygulayarak mağdurun güvenini ve çalışma motivasyonunu zayıflatabilir. Zorba, mobbing yoluyla mağdurun kontrolünü ele geçirir. Bu örnekler beş kategoride toplanabilir:
İşyerinde mobbingin bazı örnekleri nelerdir?
İletişim tarzınızı ve kendinizi nasıl sunduğunuzu etkilemek: Bu, mağdurun kendini istediği şekilde ifade etmesini ve iş arkadaşları veya yönetimle olumlu ilişkiler geliştirmesini engellemek için yapılır. Bu örnekler bu kategoriye girer.
- Telefon tacizi
- İş eleştirisi süreklidir
- Sürekli kesintiler
- Sesinizi yükselterek ve yüzünüzü azarlayarak
- Mağdur duygularını ifade edemez
- Sizi özel hayatınızdan dolayı eleştirenleri dinlememelisiniz
- Sözlü ve yazılı tehditler
- Jestler ve imalar yoluyla reddetme
2) Sosyal İlişkiler Amaç, mağdurun sosyal bir ilişki kurmasını engellemektir. Bu, bu kategoriye giren mobbing türlerinin sadece küçük bir örneğidir.
- Mağdurun var olmadığını varsaymak
- Mağdura yakın çevredeki hiç kimse tarafından yaklaşılmamalıdır
- İş arkadaşlarının ayrılması
3) Kişisel İtibara Yönelik Saldırılar Bu vakalar mağdurun itibarını ve dürüstlüğünü zedelemek üzere tasarlanmıştır. Aşağıdakiler bu kategorinin örnekleridir:
- Mağdurun arkasından iftira
- Siyasi ve dini görüşler temelinde dahil etme
- Mağduru ciddi bir kusuru veya engeli nedeniyle utandırmak
- Bu bir tür alay ve dalga geçmedir
- Yürüyüşü, sesi, jestleri vb. taklit etmek.
- Akıl hastalığı, hasta bir birey gibi davranmanızı mazur göstermez
- İnsanlara aşağılayıcı isimler takmak
- Cinsel imalar
- Bir ulusla alay etmek
- Aldığımız kararlar her zaman sorgulanıyor
- Özel hayatı iftiraya uğradı
4) Yaşam kalitesine veya mesleki statüye yönelik saldırılar Bu tür mobbing, mağdurun mesleğinde başarılı olmasını engellemeye ve pozisyonuna saldırarak maddi kayba neden olmaya yöneliktir. Bunlar bazı mobbing örnekleridir.
- Sürekli değişen bir pozisyonda çalışmak sinir bozucu olabilir.
- Çalışmaya zorlanan kişilerin özgüvenleri sarsılır
- İş tam kapasite ile yapılmıyor
- Ana işle ilgili olmayan görevlerin takıntısı
- Çekildikten sonra işletme değiştirilemez
- Anlamsız iş
- Zorla işten çıkarma
5) Bir kişinin fiziksel sağlığına yönelik doğrudan saldırılar Bu örnekler, mağdurların zihinsel ve/veya bedensel sağlığına zarar vermek üzere tasarlanmıştır. İşte bazı örnekler.
- Doğrudan veya dolaylı cinsel saldırılar
- Mağdurları ağır fiziksel işlerde çalışmaya zorlamak
- Mağdura yönelik şiddet tehditleri
- Fiziksel Yaralanma
Mobbingin belirti ve semptomları nelerdir?
Bir dava açmadan veya sözleşmenizi feshetmeden önce mobbinge uğradığınızı teyit etmelisiniz. Bunu yapmazsanız haklarınızı kaybedebilirsiniz. Mobbinge uğrayıp uğramadığınızı ve belirtilerin neler olduğunu belirlemek için bu bölümdeki örneklerden yararlanabilirsiniz. Her vaka kendine özgü bir şekilde değerlendirilse de en yaygın mobbing davranışlarını üst bölümümüzde sıraladık. Tacize uğradığınızı düşünüyorsanız, teyit için mobbing alanında deneyimli bir avukata danışmalısınız.
Mobbing nedir ve yasalar bu konuda ne diyor? Mobbingi düzenleyen yasalar nelerdir?
Mobbing bizim düzenlediğimiz bir kavram değildir. Çeşitli kanunlar hem bu kavrama giren davranışları hem de bunların ihlal ettiği ya da dokunduğu hakları düzenliyor.
Borçlar Kanunu ve İş Kanunu’nda işverenin işçinin kişilik bütünlüğünü koruması gerektiği belirtiliyor. İşverenler bir çalışanı aşağıladığında, gereksiz yere azarladığında veya herhangi bir sebep olmaksızın yazılı savunma talep ettiğinde mobbing yapmış olur. Genel olarak, bu tür davranışların amacı gözdağı vermek, taciz etmek, soğutmak, izole etmek, görmezden gelmek vb. dir. İşverenler, çalışanların kendi tercihleri olması halinde yapacakları gibi, istifa etmelerini sağlamak için gözdağı verme, taciz etme ve diğer eylemleri kullanabilirler. Bu davada Yargıtay’ın birçok kararı mağdurlar lehine olmuştur.
İşverenler de eşit muamele sağlamakla yükümlüdür. İşverenler, cinsiyet, ırk, din veya dil temelinde farklı uygulamalara sahiplerse, kanunen bir çalışana ayrımcılık için tazminat ödemek zorunda kalabilirler. Bu herhangi bir neden olmaksızın da yapılabilir. Mobbing aynı zamanda bir çalışana iş kazası sonrasında dava açması için baskı yapılmasıdır.
Madde 125, hükümet tarafından gerçekleştirilen eylem ve işlemlere karşı yargı yoluna başvurulmasına izin vererek devlet memurlarına koruma sağlamaktadır. Anayasa’nın 128-129. maddeleri memurları, kamu görevlilerini ve diğer kamu çalışanlarını mobbinge karşı korumaktadır. Kanun No Kanun No Kanun Md. Md. 10, 11, 17, 18, 21 ve Md.
Mobbingin cezası nedir?
Mobbing mevcut hukukumuzda ayrı bir suç olarak kabul edilmemiştir. Bununla birlikte mevcut ceza kanunlarının ve suç tiplerinin mobbing ile mücadele için yeterli olduğunu söyleyebiliriz. Cezai yaptırımlar ancak mobbing bir suç standardını ihlal etmeye başladığında uygulanabilir. Mobbing sonucunda işlenen suç türlerini sıralayınız:
- Türk Ceza Kanunu Madde 84 (İntihara Yönlendirme), bir mağdurun ruhsal çöküntüye neden olacak şekilde mobbinge uğraması durumunda kullanılabilir.
- Mobbing mağdurun ruh ve/veya beden sağlığını etkiliyorsa TCK’nın 86. veya 87. maddelerindeki suçtan bahsedebiliriz.
- Mobbingin insan onuruyla bağdaşmayan davranışları içermesi, mağdurun bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, aşağılanmasına neden olması halinde eziyet suçu (madde 96) uygulanır.
- Zorbanın mağdurun bütünlüğüne zarar veren cinsel eylemlerde bulunması halinde cinsel saldırı suçu işlenmiş olur. TCK Madde 102 uygulanabilir. Madde 105, zorbanın davranışı mağdurun vücut dokunulmazlığını ihlal etmiyorsa ancak cinsel olarak rahatsız edici ise zorbayı suçla itham edecektir.
- Madde 125 (hakaret suçu) en yaygın mobbing türünü kapsar.
- Madde 108 (zorlama suçları) de mobbingi tanımlamak için kullanılabilir. Mobbing, huzur veya sükûnu bozma suçuna yol açabilir. TCK Madde 123 bu suçu tanımlar.
Mobbing kendini nasıl kanıtlayabilir?
Yargıtay mobbingin ispatı için normal ispat kurallarından farklı yeni kurallar getirmiştir. Çalışanın mobbinge uğradığına dair emareler göstermesi halinde ispat yükü işverene geçmektedir. Çalışanın sadece baskı altında olduğunu göstermesi ve iddialarında gerçekçi olması gerekmektedir. İspat yükü daha önce de belirttiğimiz gibi işverene düşecektir. Yargıtay kararında istikrar kazanmıştır.
Mobbing durumlarında mahkeme kesin kanıt talep etmeyecektir. Çalışanların sadece mobbing şüphesi uyandıran olguları göstermesi gerekiyor.
Mağdur çalışanın hakları nelerdir?
Mobbingin önlenmesinde çalışan hakları önemli bir rol oynamaktadır. İlk olarak, bir çalışan iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Mobbing nedeniyle iş ilişkisinin sürdürülememesi durumunda çalışan sözleşmeyi feshedebilir. Bu durum, çalışanın iş arkadaşları ya da işvereni tarafından tacize uğraması fark etmeksizin aynıdır. Bu hak, statülerine bakılmaksızın zorbalığa uğradığını düşünen her çalışan için geçerlidir. Çünkü işverenlerin çalışanlarını koruma ve onlara destek olma yükümlülüğü vardır. Çalışan olayı bildirdikten sonra işveren harekete geçmezse, mağdur sözleşmeyi haklı nedenle feshedebilir.
Bir davranışın mobbing olarak nitelendirilebilmesi için hem şiddetli hem de sürekli olması gerekir. Bir işverenin muhasebe çalışanlarından acil paketleri getirmelerini istemesi gibi acil teslimatlara ihtiyaç duyan bir işyeri mobbing değildir. Bir yıldan fazla çalıştıktan sonra haklı nedenle işten çıkarılan bir çalışan kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Çalışanlar ödenmemiş veya eksik ödenmiş ücretler ve diğer işçilik alacakları için hak sahibi olabilirler.
Mobbing mağduruna manevi tazminat verilebilir. Faillerin davranışları suç teşkil ediyorsa, mağdur da manevi tazminat alma hakkına sahip olabilir.
Mobbing Davası Nedir?
Mobbing davası, mobbingin varlığını ve boyutlarını ortaya koymanın yanı sıra haklarımızı aramamızı sağlayan bir dava türüdür. Bu davalar farklı yöntemler kullanılarak da açılabilir. Bu davalar, çalışanın iş akdinin feshinden önce ya da sonra açılabilir. Tüm işçilik hakları belirli koşulların sağlanması halinde çalışan tarafından talep edilebilir.
Zamanaşımı, yetkili ve görevli mahkeme
Mobbing nedeniyle açılan tazminat davalarının iş ilişkisi ile ilgili olması halinde iş mahkemesine başvurulabilir. İş mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde, mağdurlar ilk derece hukuk mahkemelerine de gidebilirler. Yargı çevresi seçilebilir. Dava, işyerinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, şirket merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde de açılabilir.
Zamanaşımı süresi: Genel zamanaşımı geçerlidir. Dava açma süresi olaydan iki yıl sonra başlar. Tacizin devam etmesi halinde zamanaşımı süresi işten ayrılmanızdan sonra başlar.
+ There are no comments
Add yours